Tajemnicze Jeziorko Daisy

Niewielkie oczko wodne, jakim jest Jeziorko Daisy, to miejsce bardzo ciche i urokliwe. Położone w lesie, na terenie Lubiechowskiego Zespołu Krajobrazowego (Książański Park Krajobrazowy), należy do jednych z najcenniejszych rezerwatów przyrody nieożywionej na Przedgórzu Sudeckim. W roku 1998 wyodrębniono w tej części KPK rezerwat przyrody Jeziorko Daisy w którym celem ochrony jest "kopalna fauna górnego dewonu odsłonięta w nieczynnym kamieniołomie wapienia wraz z otaczającym go drzewostanem tworzącym zespół żyznej buczyny sudeckiej" jak czytamy na stronie DZPK. Niedaleko rezerwatu, jakieś 3 kilometry spacerkiem, w lesie ukryta jest "Jaskinia Daisy" - sztolnie XVIII wiecznych kopalni srebra i ołowiu.

Spis treści:

• Zielone jeziorko z podwójnym dnem
• Rezerwat przyrody "Jeziorko Daisy"
• Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna „Jeziorko Daisy”
• Jeziorko Daisy - historia
• Jak dojechać i dojść nad Jeziorko Daisy?
• Skąd czerpaliśmy informacje o Jeziorku Daisy i rezerwacie?

Zielone jeziorko z podwójnym dnem

Jeziorko, zwane również Zielonym (ze względu na wodę o zielonkawym zabarwieniu), powstało w XIX w. Jest efektem eksploatacji wapieni rafowych położonych na stokach Góry Witosz (456 m. n.p.m.) na Pogórzu Wałbrzyskim. Wydobywano je do 1870 roku, potem wyrobisko wypełniało się wodą. Jeziorko jest nieduże, jego powierzchnia wynosi 0,66 ha i ma kształt zbliżony do elipsy. Pod lustrem wody warstwa osadów, martwych drzew i roślinności tworzy fałszywe dno. Prawdziwa głębokość jeziorka może sięgać nawet 23 metrów. Takie podwójne dno stanowi zagrożenie dla nurków próbujących badać to zalane wyrobisko. Kąpiel w jeziorku niesie za sobą poważne ryzyko dla życia. Ściany zalanego wyrobiska, w którym utworzyło się "jeziorko" są strome z tendencją do obsuwania się. Bezpieczny dostęp do wody możliwy jest tylko z jednej strony.

Jeziorko zasila wyłącznie woda z opadów atmosferycznych, z tego powodu lustro wody ma często różny poziom. "Przy niskim poziomie wody odsłaniają się margle z licznymi bułami wapieni, łupki mułkowe i szarogłazy.(1)"  Miejsce dawnego kamieniołomu do dnia dzisiejszego stanowi obiekt zainteresowania geologów, gdyż ściany zalanego wyrobiska kryją tajemnicze skamieniałości korali, liliowców i ramienionogów. Jako jeden z pierwszych badał je polski przyrodnik Władysław Dybowski w roku 1873. W ścianach wyrobiska zauważyć można liczne skamieniałości ale też efekty fałdowania skał w procesach geologicznych.

Nad brzegiem "jeziorka" przy wapiennikach jest wyznaczone miejsce na ognisko.

Rezerwat przyrody "Jeziorko Daisy"

Wydzielony w Książańskim Parku Krajobrazowym obszar rezerwatu "Jeziorko Daisy" zajmuje powierzchnię 7,11 ha. "Rezerwat stanowi siedlisko lasu wyżynnego z bogatym florystycznie składem gatunkowym (1)". W rezerwacie występuje niewielka liczba roślin chronionych. Głównym celem ochrony w rezerwacie jest niecka zbiornika. W tym celu ogranicza się dostęp do wapiennych odsłonięć skalnych oraz kanalizuje się ruch turystyczny wokoło zbiornika.

Przez teren rezerwatu przebiegają szlaki: zielony - Zamków Piastowskich i żółto-niebiesko-żółty - Ułanów Legii Nadwiślańskiej

Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna „Jeziorko Daisy”

Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna „Jeziorko Daisy” wytyczona została w celu zaprezentowania cennych pod względem przyrodniczym i historycznym walorów Książańskiego Parku Krajobrazowego, oraz zachowania dziedzictwa kulturowo-przyrodniczego regionu jak czytamy na stronie dzpk.pl. Zaczyna się koło Palmiarni w Lubiechowie i ciągnie się przez 5,5 kilometrów. Na ścieżce jest 15 przystanków z tablicami informacyjnymi. Przystanek nr 11 znajduje się przy Jeziorku Daisy.

Jeziorko Daisy - historia

Przed tym jak Księżna Daisy postanowiła zbudować romantyczne miejsce, działał tu kamieniołom dewońskich wapieni należący do rodziny Hochbergów. Wydobyty surowiec był wypalany w dwóch piecach szybowych zwanych wapiennikami. W ten sposób pozyskiwano wapno palone - cenny materiał budowlany. Oba piece zachowały się do dzisiaj. Jeden Księżna Daisy zaadoptowała na domek myśliwski. Warto zwrócić uwagę na to, że piece położone są blisko skarp i łatwo można dostać się na górę. Położenie wapienników nie jest przypadkowe. Surowy materiał wrzucano do pieca właśnie od góry po kładce. Po wypaleniu wydobywano gotowe wapno u dołu pieca. Kamieniołom działał do połowy XIX wieku, kiedy złoże wapieni się wyczerpało.

Nazwa Jeziorka pochodzi od księżnej Daisy Hochberg von Pless, ostatniej właścicielki Książa. Jeziorko, obok Palmiarni Lubiechowskiej, było ulubionym miejscem wypoczynku księżnej. Upodobała sobie ten zielony zakątek do tego stopnia, że stworzyła widokową basztę z izbą myśliwską na bazie jednego z wapienników przy Jeziorku Daisy. Ruiny tej budowli nadają miejscu charakter niezwykłej tajemniczości i nie można ich pominąć w trakcie spaceru wokół jeziorka. Należy również dokładnie przyjrzeć się skarpom i poszukać na nich skamieniałości korali i liliowców, a po trudach wędrówki zorganizować ognisko. Nad brzegiem jeziora jest zagospodarowane miejsce wypoczynku.

Jak dojechać i dojść nad Jeziorko Daisy?

Jak dojechać do Wałbrzycha, nie trzeba nikomu chyba tłumaczyć. Samochodem dojechać do jeziorka Daisy nie można ale na rowerze już tak. Samochód najlepiej zostawić przy palmiarni albo w Lubiechowie. Bliżej Jeziorka Daisy (legalnie) dojechać się nie uda. W Lubiechowie kończy kurs autobus miejski z Wałbrzycha. Z Lubiechowa Szlak Zamków Piastowskich prowadzi do jeziorka.

Z Wałbrzycha najłatwiej nad Jeziorko Daisy dojść z parkingu palmiarni szlakiem zielonym lub niebieskim. Z tego miejsca do celu jest około 5 kilometrów.

Jeziorko Daisy leży na szlaku zielonym (zamków piastowskich) i żółto – niebiesko – żółtym (szlak Ułanów Legii Nadwiślańskiej). Można do niego dotrzeć z Pogorzały szlakiem zielonym, a z Witoszowa Górnego szlakiem żółto – niebiesko – żółtym. Pogorzała leży przy "bocznej" drodze między Wałbrzychem a Świdnicą

Łatwa trasa prowadzi tam z Mokrzeszowa Górnego. Do Mokrzeszowa dojechać można "busikiem" kursującym między Wałbrzychem a Świdnicą przez Świebodzice.

Na mapie zaznaczyliśmy szlaki prowadzące nad Jeziorko Daisy.

Wycieczkę można połączyć ze zwiedzaniem innych ciekawych miejsc na terenie Książańskiego Parku Krajobrazowego, np.: Zamku Książ (w długi weekend majowy odbywa się tutaj corocznie Festiwal Kwiatów i Sztuki), Palmiarni w Lubiechowie lub ruin zamku zwanego Starym Książem nad wąwozem Pełcznicy.

Skąd czerpaliśmy informacje o Jeziorku Daisy i rezerwacie?

W internecie znajdziemy znikome powtarzające się informacje na temat Jeziorka Daisy. Są jednak opracowania naukowe, z których dowiedzieliśmy się więcej o samym rezerwacie, roślinach i dawnym wyrobisku w którym powstało to urokliwe "Jezioro Zielone".

1. ROŚLINY NACZYNIOWE REZERWATU PRZYRODY „JEZIORKO DAISY” - Małgorzata Klimko, Bogusław Bałuka, Aneta Czarna
2. Rezerwaty przyrody województwa Dolnośląskiego - Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu pod redakcją Haliny Liberackiej i Sylwii Szefer-Michalak
3. Zarządzenie nr 20, 2019, Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu w sprawie ustanowienia zadań ochrony dla rezerwatu przyrody "Jeziorka Daisy"