Odwiedzając Chełmsko Śląskie można odnieść wrażenie, że czas się tam zatrzymał. Wśród licznych zabytków architektury życie toczy się swoim niespiesznym rytmem. Jednym z największych atutów turystycznych miejscowości są XVIII-wieczne drewniane Domy Tkaczy tzw.: Dwunastu Apostołów – jedyna taka atrakcja w Europie. Domów Apostołów było dwanaście, jednak do dzisiejszych czasów ocalało jedenaście, gdyż jeden budynek – zwany Judaszem – spłonął.
Dwunastu Apostołów
Zespół dwunastu domów powstał w 1707 r., zbudowany przez Cystersów z Krzeszowa dla tkaczy płótna z Czech. Był to okres dynamicznego rozwoju miasta ukierunkowanego na uprawę lnu, dzięki czemu Chełmsko Śl. stało się ważnym ośrodkiem sukiennictwa i płóciennictwa oraz handlu tymi wyrobami – produkty sprzedawane były nie tylko w Europie, ale także w Ameryce. Cystersi z Krzeszowa sprowadzili tkaczy płótna z Czech, dla których w 1707 r. zbudowali zespół dwunastu podcieniowych domów, zwanych dzisiaj Dwunastoma Apostołami.
Do współczesnych czasów domy, które stoją przy ulicy Sądeckiej, zachowały swój charakterystyczny układ: wysunięte szczyty i podcienia osłaniające wejście i do dzisiaj mieszkają w nich ludzie.
Zwiedzanie domków
Niektóre z domów są udostępnione dla zwiedzających.
W domku pod nr 15, mieści się Izba Tkactwa Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Chełmska Śląskiego Tkacze Śląscy, w której można podziwiać zabytkowe kołowrotki, krosna, żelazka z duszą i przedmioty związane z tkactwem. Stowarzyszenie, które powstało w 1989 r., jest m.in. organizatorem Jarmarku Tkaczy Śląskich, odbywającego się corocznie w sierpniu i mającego na celu promowanie tradycji regionu i jego zabytków, a tym samym, ożywienie podupadającej miejscowości poprzez rozwój turystyki.
Domek numer 17 to kawiarenka. Tutaj nad filiżanką kawy i ciastem zwanym "Bombą Apostoła" wysłuchacie ciekawych opowieści o okolicy.
Pod numerem 19 działa warsztat tkacki – pracownia artystyczna tkactwa ręcznego, w której można kupić lniane wyroby.
Siedmiu Braci to też domy tkaczy
Powstało również siedem drewnianych domów, tzw. Siedmiu Braci, dla bawarskich tkaczy adamaszku (do dnia dzisiejszego zachował się jeden przy ul. Kamiennogórskiej 21). Aby zagwarantować tkaczom odpowiednie warunki do pracy, domy te budowano najczęściej nad potokiem (w wodzie moczono płótno), w terenie górzystym (na południowych zboczach gór intensywnie operuje słońce, które wybiela płótno) oraz w okolicy obfitującej w drewno, które po odpowiednim spalaniu dawało produkt potrzebny do bielenia tkanin (tzw. potaż).
Dowiedz się więcej: Chełmsko Śląskie
Jak dojechać do Chełmska Śląskiego?
Do Chełmska Śląskiego można dojechać lokalnymi drogami z Kamiennej Góry kierując się na Okrzeszyn, oraz od strony Mieroszowa i Lubawki.
Dzięki malowniczemu położeniu Chełmska Śląskiego na uczęszczanej trasie pomiędzy Kamienną Górą, Krzeszowem a czeskim Adrspachem powoli rozwija się turystyka.
Może wkrótce to malownicze miasteczko zamieni się w popularne letnisko z bazą hotelową i gastronomiczną?
„Wiele zabytków dziś ma współczesne Chełmsko,
długą historię ma herb – w nim skoczny wiewiór,
dwanaście drewnianych chat i siedmiu braci,
rynek podcieni tam rząd i stary ratusz.
Kręć się kręć wrzeciono – słychać jeszcze śpiew,
echa dawnych tonów – w rynku pośród drzew,
dzisiaj Chełmsko turystyczne zaproszenie śle,
bo bezcenną czystą perłą tu w Sudetach jest.”
(fragment hymnu Chełmska Śl.)
